Kynningin í Rússlandi - Myndir
Myndbönd
Um Þórberg Þórðarson
This video informs the viewers about Icelandic Writer Þórbergur Þórðarson‘s life and works. It shows the museum in Hali, The Þórbergur centrei a cultural herritage centre dedicated to the writer Þórbergur Þórðarson. This is a museum which informs the viewer of the interesting and sometimes harsh life at the turn of the century and offers a uniqie expedition telling the stories of this area, Suðursveit, Iceland and Þórbergur Þórðarson‘s life and works.
Þjónusta
Fyrir ofan Hala er minnisvarði um bræðurna frá Hala, Þórberg Þórðarson rithöfund, Steinþór Þórðarson bónda á Hala og Benedikt Þórðarson bónda á Kálfafelli. Út frá minnisvarðanum hafa verið merktar tvær gönguleiðir í austur og vesturátt. Gönguleiðirnar eru settar upp sem ratleikir undir heitinu, Söguferðir í Suðursveit, þar sem lítil skilti með sögum úr verkum Þórbergs og tilvitnunum í sögur Steinþórs, bróður hans, varða leiðirnar. Hægt er að fara þessar gönguleiðir á eigin vegum, en einnig er hægt að hafa leiðsögumann frá Þórbergssetri með í för ef óskað er. ,,Suðursveit er ævintýraland sem fleiri mættu gefa gaum að en hingað til.” segir Hjörleifur Guttormsson í grein sinni, Heillandi Suðursveitarfjöll Söguferð með Þórbergi er merkt gönguleið frá skógræktargirðingunni í Staðarfjalli að barmi Klukkugils. Á þeirri leið eru átta söguskilti sem segja m.a. gamlar munnmælasögur af pöpum og búsetu þeirra. Á Steinadal fannst fyrir nokkru merkar fornminjar frá landnámstíð, og líklegt er að þar sé fundið hið forna Papbýli sem getið er um á fyrstu síðum Landnámabókar. Um þennan merka fornleifafund er einnig hægt að lesa á Þórbergsvefnum. Sérstök sýning um þennan fornleifafund er í Þórbergssetri. Hægt er að panta gönguferðir með leiðsögn í Þórbergssetri um allt þetta svæði þ.e. Staðarfjall og Steinadal þar sem sögð er sagan af Papbýli hinu forna en einnig sagan af landnytjum og smalaferðum bænda í Suðursveit um fjalllendið allt frá innstu leitum í Hvannadal upp í efstu eggjar Steinadals.
Um Þórbergssetur
Sýningar
Í eystri sýningarsal eru breytilegar sýningar á milli ára, þar er líka veitingasalur fyrir 40 manns. Einnig eru þar einstaka munir í sýningarstöndum, flestir tengdir Þórbergi og verkum hans.Í vestri sýningarsal er fjölbreytt sýning er tengist ævi og verkum Þórbergs Þórðarsonar, en einnig sögu þjóðarinnar á hinum ýmsu æviskeiðum skáldsins. Sýningin er sambland af fræðsluspjöldum og safni og hægt er að ganga inn í leikmyndir þar sem reynt er að ná andblæ liðinna ára og njóta um leið stórbrotinna lýsinga meistarans sem leiðsögn um svæðið. Þessi sýning hefur vakið mikla athygli. Gestum er m.a. boðið upp á loft í fjósbaðstofunni á Hala, eins og hún var á uppvaxtarárum Þórbergs, en einnig inn á skrifstofu Þórbergs á Hringbraut 45 í Reykjavík. Hönnuður sýningarinnar er Jón Þórisson leikmyndahönnuður
Þórbergssetur á Hala í Suðursveit. Menningarsetur reist til minningar um Þórberg Þórðarson rithöfund. Sýningar Í Þórbergssetri eru sýningar helgaðar sögu Suðursveitar og lífi og verkum Þórbergs Þórðarsonar rithöfundar. Þórbergssetur er opið allt árið frá klukkan 9 á morgnana til 20:00 á kvöldin. Í Þórbergssetri er fjölbreytt menningarstarfsemi, safn, minjagripasala og veitingahús. Veitingar Veitingar eru í boði, beint frá býli og skemmtileg sveitastemmning. Veitingahúsið er opið allt árið. Sérstök dagskrá fyrir hópa ef óskað er. Vinsamlega pantið í síma 478 1078/ 867 2900 eða á
Starfsemi
Þórbergssetur var opnað 1. júlí 2006 Þar er nú veitingasala, gestamóttaka, salerni, og tveir sýningasalir. Arkitekt og hönnuður hússins eru Sveinn Ívarsson og Jón Þórisson og hönnuður sýningar Jón Þórisson Í Þórbergssetri er góð aðstaða fyrir 40 – 60 manna hópa að njóta dagskrár og þar er góður veitingasalur. Einnig er tekið á móti minni hópum allt eftir óskum hvers og eins Lögð er áhersla á að kynna ,,veröld sem var” fyrir ekki svo löngu síðan, en það eru rúm 40 ár síðan einangrun Suðursveitar var rofin þegar jökulár voru brúaðar hver af annarri á árunum 1958 – 1968 Einangrun sveitarinnar var síðan endanlega rofin með opnun hringvegarins árið 1974. Í Þórbergssetri er lögð áhersla á að kynna alþýðumenninguna og hvernig greina má áhrif hennar í verkum eins merkasta rithöfundar þjóðarinnar, lesið er úr verkum Þórbergs og hlustað á frásögur Steinþórs Þórðarsonar á Hala bróður hans Þórbergssetur er með starfsemi allt árið Á Hala er gisting fyrir alls 70 manns í tveggja manna herbergjum núna í þremur húsum bæði svefnpokapláss og uppábúin rúm. Hópum býðst að koma í dvöl á Hala og njóta fræðslu og veitinga í Þórbergssetri, fara í gönguferðir í nágrenninu eða ferðir með leiðsögn um Suðursveit. Viðkomandi hópum býðst að koma með eigin dagskrá eða njóta dagskrár á vegum Þórbergsseturs allt eftir óskum hvers og eins. Hvað er í boði Hægt að velja saman mismunandi viðfangsefni, útiveru, hlustun, upplifun inn á sýningu, umfjöllun um sögu og mannlíf, kvöldvöku með staðbundnu efni o. fl 1. Gönguferð í nánast umhverfi , ratleikur, fjallað um náttúrulýsingar Þórbergs, örnefni, þjóðsögur, draugasögur, þjóðtrú, ,, talað við steina” 2. Kynning með powerpoint glærum á Þórbergi og umhverfi og umfjöllun um Suðursveit 3. Skoða sýningar í Þórbergssetri Leiðsögn á sýningu 4. Frásögur Steinþórs á Hala, þulur, ljóð, draugasögur, útburðarsögur, fróðleikur o.fl. 5. Setið í myrkri í fjósbaðstofunni og hlustað á lestur eða frásögur líkt og í gamla daga 6. Álar, umfjöllun um ála í verkum Þórbergs, álasögur, skoða ál 7. Möllers æfingar 8. Fjallaferð, náttúruskoðun, að finna fornminjar, búsetuminjar í landslagi, gönguferð að Klukkugili ( 4 – 5 klst gott veður)9. Upplestur úr verkum Þórbergs
Veitingar
Veitingar
-
Lambasteik
-
Bleikja
-
Kjötbollur
-
Fiskur
-
Bleikja ?
-
Eftirréttur 2
-
Eftirréttir
-
Matur
-
Salat
-
Reykt bleikja og egg
-
Lambafile
-
Hakkabuff og egg
Í Þórbergssetri er þægilegur veitingasalur með vínveitingaleyfi og sæti fyrir 80 - 100 manns. Hægt er að fá veitingar alla daga allt árið um kring. Yfir daginn er alltaf kaffi á könnunni og heimabakað brauð og kökur, en einnig kjötsúpa og ýmsir smáréttir m.a. úr Jöklableikju frá Hala.
Á sumrin er í gildi matseðill fyrir hópa og einstaklinga á sanngjörnu verði í hádeginu, kjötsúpa, bleikjuréttir og kaffi. Nauðsynlegt er að panta í síma 478 1078 eða á netfangið
Á kvöldin frá kl 18:30 – 21 er hægt að fá kvöldmat alla daga. Á matseðli er hefðbundinn íslenskur matur, bleikja og lambakjöt.
Heimamenn eru ávallt reiðubúnir að ræða við gesti og veita fræðslu og upplýsingar um umhverfi, náttúru og mannlíf
Hægt er að panta upplestur úr verkum Þórbergs undir borðum.
Velkomin í Suðursveit
-
úr sal 2
-
úr sal 3
-
Smáréttir
-
Silungur
-
Á fati
-
Álegg
Tenglar
Tenglar
Samstarfsaðilar
Söfn
Þjónusta
Þórbergur Halaður upp suður úr sveit
Ég hef hengt jakkann
Ég hef hengt jakkann minn
í jesú fatahengið
idem heimslystar hálsklútinn
og í herrans sal inngengið
hallelú og sei sei já
englar undir og ofaná
míns drottins mengið
sett frá mér syndaskó
svo ég hlaupa nái
um herrans sælu mýri og mó
og miskunn dýra sjái
hallelú og sei sei já
svei því en ég þenki að þá
þó nokkur afföll fái
iðka svo fatafæð
í frelsisengladansi
lyftir mér í himinhæð
hjálpræðisins bransi
hallelú og sei sei já
það er ekki af og frá
að ég krýnist kransi
í náðarfaðm næ ég þá
hvar næðir ei né gnauðar
holslystin fúl og flá
míns frelsandi sauðar
hallelú og sei sei já
syndir burt mér flognar frá
þær síður allar auðar
nú eru næstum jól
en náðartíð upp runnin
flaska af kókakól
kætir þurran munninn
hallelú og sei sei já
sízt er mér nein eftirsjá
en byrgja þarf nú brunninn
Futuriskar
Dauf eru kvöld við dapra elda
döpur jól er felur sólu
hamrafeldur hugarskvaldur
hefja él á norðurhveli
þrútin starir þunguð meri
þrautaseig á austurteigum
norður ljós um lög og ása
læðast inní húsakynni
nú er yndi úti að standa
allt er gull á freðnri bullu
drúpa ský með dyngjukrapi
draugaleg í lífsins spaugi
komirðu sála suðrá mela
sérðu kel í fullum dela
nú er sumars-sæluframi
sólarglóð í andans hlóðum
hver fer hér á hyrjarfari?
hver er að gara í fjöruþara?
er það maður? eða gleði?
er það hjól frá ægisstóli?
er það logi ljósra daga?
lifandi kvörn sem hræðir börnin?
nei það er rottu-þrautaskratti
þjóðardramb í mjólkurlambi
hvaða djöfuls-læti lemja
lítinn glugg á andans kuggi?
rauðmagi í rósaflóði
rymur hátt fyrir opnum gáttum
selur starir í sólardalinn
svifléttur i lífsins tifi
vindar svifta votum granda
vænar stjörnur af himni mæna
gling-gling-gló! og gott á páinn
guðumstór á suðurflóri
i tangódansi hann tekur að syngja
tekur að skella. hver er að smella?
sumargleði. syndin laðar.
sullur ögrar hverri bullu.
barbarí og barnapía
bróðir kær í voðaskæru
þegnskylda og þankaskvaldur!
þrekkur verður yðar bekkur
hnallar tólf og hundrað rellur
hnettir sex og átján kettir
fossaraf í freðnu hlassi
flórar sex á opnum ljóra
ástargal og ostaklessur
íþróttir og dauðasóttir.
látið geisa ljóð úr bási
ljúfa barn i mannlífsskarni!
spæjari! varstu sprok að segja?
sprungu lýs á rauðri tungu?
glyserin er guðleg læna.
gling-gling-gló og hver á hróið?
nybbari sæll og nói skrubbur!
nonsens kaos bhratar! monsieur!
Tvær stjörnur
Tíminn flýgur áfram og hann teymir mig á eftir sér
og ekki fæ ég miklu ráðið um það hvert hann fer
en ég vona bara að hann hugsi svolítið hlýlega til mín
og leiði mig á endanum aftur til þín
Ég gaf þér forðum keðju úr gulli um hálsinn þinn
svo gleymdir þú mér ekki í dagsins amstri nokkurn sinn
í augunum þínum svörtu horfði ég á sjálfan mig um hríð
og vonaði að ég fengi bara að vera þar alla tíð
það er margt sem angrar en ekki er það þó biðin
því ég sé það fyrst á rykinu hver langur tími er liðinn
og ég skrifa þar eitthvað með fingrinum sem skiptir öllu máli
því nóttin mín er dimm og ein og dagurinn á báli
og andlitið þitt málað hve ég man það alltaf skýrt
augnlínur og bleikar varir brosið svo hýrt
jú, ég veit vel að ókeypis er allt það sem er best
en svo þarf ég að greiða dýru verði það sem er verst
ég sakna þín í birtingu að hafa þig ekki við hlið mér
og ég sakna þín á daginn þegar sólin brosir við mér
og ég sakna þín á kvöldin þegar dimman dettur á
og ég sakna þín mest á nóttinni þegar svipirnir fara á stjá
svo lít ég upp og sé við erum saman þarna
tvær stjörnur á blárri festingunni sem þokast nær og nær
ég man þig þegar augu mín eru opin hverja stund
en þegar ég nú legg þau aftur fer ég á þinn fund
Krossfiskur
Krossfiskur sævar á sandi
sínum krossleggur öngum
hugleiðir hafsins dular
háhvelfd djúp og löngum
móðast þá mynd og efni
máist deyfist burt ráfar
og horfinn er helgur fiskur
heimi lands og sjávar
Úthöfum yfir
ætla ég þá ríki
og sínu lífi lifi
leikhús meður kíki
hugi að hafsvíðáttum
hvort háski ógni lýðum
er ægi birginn bjóða stríðum
Í allar höfuðáttir
einatt hann bendir
gengur um himingáttir
og geisla sína sendir
sjómaður nýja setur
sínu leið fari
voða í stað nær því vari
Fengur er að fiski
sem ferð gjörir úr sjávar
djúpi að mein og miski
menn ei hendi og hávar
himins sitja kjósi krár
leiðir til að lýsa
til lífs veg að vísa
Sobbeggi afi
synti út í hafi
kom svo upp úr kafi
og hitti marglyttu
Marglyttan
Marglytta – mjúkur
mjög er þinn – mín sæla
blíðlegur búkur
og blessun við að gæla
get ég trútt um talað
á tilfallandi sundi
þínum nakinn náði fundi
Í faðmi þér fríðum
hvar fögnuðurinn tifar
og þokki í þýðum
þar frið upplifa
ekki hýsir harm sá neinn
mar – gleði – glytta
gott var þig að hitta
Marglyttan mæta
mjúkt er þig að finna
flógula gæta
grant barna þinna
hátt í þínu hreiðri
himininn víða
á skýi um líða
Himins á boga
háum ei getur
um gesti sem voga
vandaðast letur
sundmenn lítt þig sækja heim
einn þó fálátur
fann þig býsna kátur
Samsærin
Samsærin fylkjast sunnan að
samsærin draugast vestan að
nötrar í samsærum norðanað
neistar úr í samsærum austanað
samsærin koma eitt og svo eitt
vor yfirvöld kjósa sér af þeim eitt feitt
annað meina þau ekki neitt
engu fær ráð og ræna breytt
samsæri er að sögn iðkuð nóg
einkum af illmennum long time ago
vor gæðablóð hendir ei hegðun slík
hafna frekar í Reykjavík
samsæri eru geirjónsgrín
einsog gamalt eru samsæri vín
þegar eitt segir búm er það óðar teymt
burt úr augsýn gullfiska og löngu gleymt
samsærin stappa og segja: nei
samsærin aðspurð svara: þei
samsærin siga á þig löggunni
meðan liggurðu enn í vöggunni
samsæri verið samstundis
sem lengst á brott og sem mest á mis
samsærum útrýmt skal öllum nema hvað
án þess að dómstóla varði um það
Rótlausu stjörnur
hófst svo himingeimur
að hirzla sniðin úr leðri
gjörð var af hröppum hrekkvísum
að hýsa glerperluglingur
glóandi litadýrðar
með glópagersemum þessum
guðlausum mönnum til skemmtunar
skyldi narraður negri
um not af landi til veiða
fella hugðust þar fíla
svo fílabein afsagað yrði
njótur illrar iðju
engu lét sig varða
þó hræfnyk til hallar legði
hæfa konungdóm þótti
er rotnuðu felldir fílar
að fullnægja vesturgræðgi
illan hlaut það enda
engum varð glæpur að gagni
evrópskar vélbyssur vetki
sem vægi höfðu er stálvöðvar
apamannsins alltsaman
að engu gerðu – vernichtung
total endlich ó hörmung
en málagjöld makleg því segi ég:
mikill lærdómur núbúum
ratið reikulu stjörnur
réttu megin svarthols
dettið ei í það altóm
þar ókindin situr og prjónar
sú á sér óþekkt athvarf
sem umkringir hluti og heildir
stjörnuþokur þaulsætnar
þar eiga og griðastað
sem er himinn helltur fullur
af hámörkuðu ljósi
alheimur þandist og þenst út
þolir enda vel teygjur
í allar og fleiri áttir
þeim himingeimi var gert
að gæta stjarnbarnamergðar
hver vakir á varðbergi nú
er vá boðar sá sem boðar
sporbaugar inní sporbaugum
spretta upp sem laukar
laukar ills eða annars
annarlegs ef kannar
pláneta fylgir enn plani
plottið er sólkerfanna
með sprengingum roki og regni
með runuvígum og sudda
vetrarbrautir birgja
birtuna af eldum ísa
en sporbaugar á báli
bruna sveitavegi
svarthol hafa hingaðtil
haft sig lítt í frammi
nú er lyst og löngun
sem leyst úr viðjum – háir
himinhnettir svelgdir
heilir – enn ekki ekla
en sporið út spart utan eigin
sporbauga sé um að ræða
borgið er ferðum til fjarskans
á fjörur hins þekkta alheims
um himingeim helltan fullan
af hlutgerðu hreinu ljósi
en hve lengi? ljóst er að ekki
er langt í eyðingu og auðn
svarthol sverfa til stáls
og sækja sér lið þarsem sízt
mátti ætla að ætti sér stað
við himin bjarma báls
ber þó ekki logi
þér rekið riðandi stjörnur
og ratvísu hvað er sem veldur?
það vefst fyrir rykkorni á reiki
en raunveruleikinn leikur
léttúðgur heill með yðar
hjáguðir hjálpa lítt
þá háski ógnar tilvist
nú hafa þagað og þekkst
þokuboð heilt til halfs
um þetta mun styrjöld standa
þegar stjörnurnar taka til máls
steinana höfum vér heyrða
en hljómgæði voru æ afleit
það var aðeins í suðursveit
þeim allsstaðaroghvergireit
sem enginn veit og færri leit og sagði: greit
suðrænna sveitastjórna
sveifla limir hala
og bera ekki kala
til kamra eða sala
heiða eða dala
tökum trúnó vala
steinar tala og tala
og tala og tala og tala
tala útí eitt og svo annað
en að greina frá því sem þar er um vélt þagnarhelt og þeygi svelt
er þvimiður bannað