Hjörleifur Guttormsson
(Birtist í Morgunblaðinu sumarið 2001)
Suðursveit er ævintýraland sem fleiri mættu gefa gaum að en hingað til. Óvíða finnst á svæði sem aka má gegnum á þjóðvegi á um hálftíma slík fjölbreytni í náttúru, hvort sem litið er á jarðfræði, landmótun eða lífríki. Ef sögu og amstri mannfólksins er bætt við svo langt heimildir ná verður heimsókn í Suðursveit ógleymanleg og þetta landshorn kallar þig aftur og aftur á vettvang. Að nógu er að hverfa fyrir ferðafólk sem hafa vill þak yfir höfuð, bæði í bændagistingu innansveitar og í grenndinni.

Í fyrra kom út sérstakur bæklingur um Suðursveit gefinn út af áhugamönnum heima fyrir með uppdrætti og lýsingum á gönguleiðum og mörgum myndum. Er það fyrsta kortið í útgáfuröð um gönguleiðir í Austur-Skaftafellssýslu og mikill fengur fyrir þá sem ferðast ætla um þennan landshluta.

Erindi sem Benedikt Þorsteinsson frá Sléttaleiti  flutti  á ættarmóti sem niðjar Þorsteins Jónssonar og Þórunnar Þórarinsdóttur héldu. Þorsteinn og Þórunn  bjuggu á Sléttaleiti 1908 – 1935 ásamt börnum sínum.
Heimildir greina frá að með vissu hafi verið búið í Steinum  frá árinu 1600 og sennilega nokkuð lengur. Upphaflega hafa Steinar verið í landnámi Hrollaugs Rögnvaldssonar sem nam land í Hornafirði og bjó fyrst undir Almannaskarði og síðar á Breiðabólsstað. Ýmis örnefni í landi Steina og Breiðabólsstaðabæja benda til að Papar eða aðrir kristnir menn hafi búið þar áður svo sem  eins og Papbýlisfjall sem  síðar nefndist Breiðabólsstaðarfjall eða Staðarfjall. 

Frásögn Þorsteins Guðmundssonar hreppstjóra frá Reynivöllum í Suðursveit:

Fráfærurnar voru hátíðisdagar fyrir unga fólkið, eða svo fannst okkur unglingunum fyrir vestan Steinasand. Bæirnir þar eru sex, á Reynivöllum er tvíbýli, Breiðabólsstaðarbæirnir eru þrír, Breiðabólsstaður, Hali og Gerði og svo Sléttaleiti. Þessir bæir höfðu alltaf samfélag um fráfærur og lambayfirsetur.
Lömbin voru tekin frá ánum seinnipart dags og rekin ásamt geldfé því sem fyrirfannst í heimahögum inn í Staðarfjall og fylgdu margir af bæjunum fjárrekstrinum. Þegar þangað kom var féð rekið í rétt, geldfé dregið úr og rekið vestur í svonefnda höfða svo það yrði ekki á vegi fráfærnalambanna, en þau voru því næst rekin inn í Rannveigarhelli og geymd þar yfir nóttina og steinum hlaðið í hellismunnann.

Þorbjörg Arnórsdóttir skrifar:

Þegar ekið er eftir þjóðveginum þar sem hann liggur meðfram Steinafjalli í Suðursveit undra sig margir á bæjarstæði upp í hlíðinni þar sem við blasa rústir af gömlu eyðibýli, Sléttaleiti. Nafnið hljómar sem öfugmæli enda stendur bærinn í brattri fjallshlíð undir hrikalegum hömrum. Um nafnið hefur varðveist eftirfarandi vísa:

Sléttaleiti skilst mér síst að heiti
betur færi, ef Brattahlíð
bærinn nefndist sína tíð.